Sự kỳ diệu của con người và mối liên hệ với vũ trụ

daikynguyen.vn

Con người là sự sáng tạo của Đấng Tạo Hóa? (Ảnh: Internet)

Nguồn: http://vietdaikynguyen.com/v3/67411-su-ky-dieu-cua-con-nguoi-va-moi-lien-he-voi-vu-tru/

RABINDRANATH TAGORE – TÌNH YÊU

                              Rabindranath Tagore (1861 - 1941) 

Rabindranath Tagore (1861 – 1941), Ấn Độ  – Thiên tài thơ kiệt xuất được ban cho nhân loại. Hiện thân của tình yêu ngự trị nơi thế gian để cứu vớt tâm hồn con người.

Tất cả ngôn từ tốt đẹp nhất đã được dùng để vinh danh ông:  "Kỳ công của Tạo hóa" ; "Nghệ Sĩ lớn" ; "Nghệ Sĩ bậc thầy" ; "Đại vĩ nhân"; "Lãnh tụ của đức tin" ; "Một quá trình tiến hoá của tư tưởng từ bao thế kỷ cuối cùng đã tìm thấy điểm đến nơi ông" ; "một hiện tượng của thế kỷ" ...; "sức mạnh của Tạo Hóa thổi vào nền văn học ”...; "Rabindranath Tagore là nhà văn toàn diện, đầy đủ bậc nhất trên thế giới."

Khi giã từ cõi thế gian đắm say say này, ông để lại nhiều tác phẩm, bao gồm các lĩnh vực: hội họa, âm nhạc, kịch… và 52 tập thơ với hơn 3000 bài thơ; mà công trình Thơ Dâng (Gitanjali) được trao tặng giải thưởng Nobel Văn học (1913), trở thành kiệt tác cao quí nhất của thơ ca nhân loại.

Thơ Dâng (Gitanjali) là tập thơ kỳ vĩ, thể hiện tư tưởng trữ tình, lãng mạn tuyệt cùng về tình yêu con người.

Chút tình riêng trong trái tim ông –  là tình yêu lứa đôi đằm thắm, thơ mộng, thanh cao; cho và nhận của nhau rất trong sáng, giản dị, …: 

[ …]

Không bí ẩn nào ngoài phút giây này; không cố gắng đạt điều bất khả; không bóng tối nấp sau điều quyến rũ; không lần bước đi trong đêm sâu.

Tình yêu giữa chúng ta giản dị như bài ca.

Không lạc ngoài ngôn từ vào vùng lặng im vĩnh cửu; không với tay tới hư vô để níu kéo những vô vọng.

Cho và nhận của nhau là đủ.

Không ép kiệt trái hân hoan vắt thành rượu đau khổ. [ …] (Giản dị như bài ca – Hàn Thủy dịch) 

Với Tagore, tôn giáo phải gắn với tình yêu; tôn giáo không phải là cách để giúp con người lẩn trốn khỏi thế giới đời thường. Ông gọi tôn giáo của mình là "tôn giáo của nhà thơ" ,và mặc định: "tôn giáo của tôi là tôn giáo của con người" .

Cuộc đời quá đỗi điêu linh, ông chọn thái độ nhập thế để thi hành bổn phận và trọng trách làm người trước thế giới, sẵn sàng xả thân. Ông viết trong Gitanjali (Thơ Dâng) với tất cả lòng thành:

Không còn phải trôi từ bến này sang bến khác với chiếc thuyền tôi nay đã bão vùi gió dập...

Giờ đây, tôi đang háo hức để chết trong sự bất tử

R. Tagore tin tưởng ở sự màu nhiệm, suốt đời chỉ vì tình yêu dâng hiến. Ông là nhà thơ sẵn sàng phá tan vỏ bọc trái tim mình mà tiến tới:

Hãy sẵn sàng mà tiến tới, tim của ta

Bỏ lại những kẻ chần chừ

Bỡi tên của ngươi đã được gọi to trên bầu trời xanh buổi sáng.

Chờ gì nữa!

Nỗi khát khao của nụ hoa là đêm tối và sương khuya; nhưng hoa đã nở thì đòi ánh sáng tự do

Hãy phá tan vỏ bọc đi, tim của ta ơi và tiến tới!

(Bài số 08 – Mùa hái quả;  người dịch: Phụng Vũ Cửu Thiên)

Như có tuệ nhãn nhìn xuyên thấu vào tâm hồn nhân loại, tứ thơ ông nâng niu, khơi dậy, đề cao sự thánh thiện ẩn giấu bên trong bản chất của con người. Tagore đặc biệt quan tâm khai sáng đời sống nội tâm, khai mở miền tâm linh và mong ước mọi người sẽ thấu hiểu được cái vĩnh hằng, vượt qua sự tầm thường nhỏ nhặt của cuộc sống.

Với tình yêu bao la của mình, Tagor dâng cho nhân loại thống khổ một trái tim bác ái, chan chứa vị tha. Nhưng trên hết đó là bậc chí nhân, bậc hiền minh tối thượng – một nhân cách, phẩm chất không thể thiếu của người Nghệ Sĩ. Một thi nhân rạo rực yêu; một trí thức thấm đẫm tinh hoa tư tưởng minh triết những tôn giáo lớn của nhân loại; luôn tôn kính điều bí ẩn của Tạo Hóa trong thiên nhiên hùng vĩ, để trưởng dưỡng đức tin sáng láng, làm điểm tựa vững chắc và bệ phóng cho thơ:

Buổi sáng ngày sinh nhật ấy,

Với niềm tôn kính

Tôi đưa mắt hướng về mặt trời mọc.

Và thấy rạng đông

Ban phép lành

Trên vầng trán bạc của những rặng núi.

Tôi lặng ngắm

Mênh mông bao la

Trong lòng tạo hoá

Trên ngai vị chúa tể núi non.

Tự bao đời, với uy nghi vương giả,

Ngài giữ gìn điều không ai biết

Trong rừng sâu không lối mòn;

Cái xẻ ngang trời, phía xa,

Nằm cuộn tròn

Giữa bình minh và hoàng hôn

Trong ngày sinh nhật này,

Mênh mông bao la trong tim tôi dâng đầy.

[…]

(Sinh nhật –  Hàn Thủy dịch)

Trái tim thi sĩ chỉ sợ những phút yếu đuối, héo khô, quì gối trước ham muốn thấp hèn:

Khi trái tim tôi cứng rắn và héo khô

Hãy đến bên tôi bằng mưa rào ân đức.

[…]

Khi ở góc tối, trái tim tôi quỳ gối cầu xin,

Hãy mở cảnh cửa và đến bên tôi bằng nghi thức của bậc đế vương.

Khi ham muốn làm mờ trí óc tôi, với bao ảo tưởng và bụi bặm,

Hỡi đấng thiêng liêng,

Xin hãy đến bên tôi bằng ánh sáng và sấm sét của Người.

(Trái tim cầu xin –Vũ Hoàng Linh dịch)

Đây là lời thỉnh nguyện cao cả của ông để có đủ nghị lực và sức mạnh phụng sự tình yêu:

Đây là lời cầu nguyện của tôi tới Người –Thượng đế của tôi

Hãy đánh gục những mầm mống của nỗi khốn cùng trong tim tôi.

Hãy trao tôi sức mạnh để chịu đựng niềm vui và nỗi đau.

Hãy trao tôi sức mạnh để khiến tình yêu tôi sinh sôi trong phụng sự.

Hãy trao tôi sức mạnh để không bao giờ tôi chối bỏ người nghèo hay quỳ gối trước bạo quyền láo xược.

Hãy trao tôi sức mạnh để tâm trí tôi vượt trên những vặt vãnh hàng ngày.

Và hãy trao tôi sức mạnh để tôi hiến dâng sức mạnh mình cho ý chí của Người với tình yêu.

(Hãy trao tôi sức mạnh – Vũ Hoàng Linh dịch)

Tư duy thơ ông thanh khiết, trung dung, tương hợp mọi thời. Trí tuệ rạng ngời, hồn hậu, đa mang... Nhà thơ yêu tất cả không phân biệt. Ông yêu quí sự bình đẳng, cho dù là một chiếc lá cỏ nhỏ nhoi bình thường thì vẫn đương nhiên, đường hoàng sống như một bản mệnh tự tại, song hành cùng mọi tạo vật vĩ đại biến dịch vô thường cùa Tạo Hóa: Trong sân chầu vũ trụ – Chiếc lá cỏ bình thường – Cùng ngồi chung một thảm – Với mặt trời – Và sao sáng trong đêm. (Bài số 74 – Tâm tình hiến dâng)

Dành tất cả sự ưu ái cho đồng loại, tin ở bản chất tình yêu con người:

Tôi tin ở tình yêu của con người

đó là lời nói sau cùng của tôi

(Bài số 325 – Những con chim bay lạc – Đào Xuân Quý dịch)

Ông rất yêu trẻ con và sẵn sàng hợp đồng phục vụ vô điều kiện:

[…]

Ánh mặt trời long lanh trên cát,

Và sóng vỗ rì rào;

Một cậu bé ngồi chơi với dăm vỏ ốc.

Cậu ngẩng đầu lên, và dường như cậu nhận ra tôi

rồi nói: “Tôi thuê anh với hai bàn tay trắng”

Và từ khi bản hợp đồng được ký chơi với cậu bé.

Tôi trở thành người tự do.

(Bản hợp đồng cuối cùng – Đào Xuân Qúi dịch)

Có thể nói rằng, tư tưởng nổi bật trong thơ Tagore là tiến trình kêu gọi yêu thương trong sự hòa hợp. Ông bộc bạch: Tôi có thể hiến cả đời tôi – Cho lòng tin tưởng – Sự hoà hợp là có thực – Tình yêu là có thực.

Hòa hợp để cùng gắn bó bên nhau trong môi trường sống yên bình – một đời sống an nhiên, thảnh thơi, quên đi những ưu phiền, lo toan vất vả, vui đùa cùng cỏ cây hoa lá…:

Bóng mây thu lướt trên đồng lúa vàng xanh, mặt trời theo sau vun vút đuổi bắt.

Ong quên hút mật, say nhừ ánh dương, ngẩn ngơ bay bay lượn lượn.

Trên gò đất giữa dòng sông đàn vịt thi nhau cất tiếng kêu bâng quơ.

Này, anh em ơi, sáng nay đừng ai về nhà nhé, đừng ai đi làm nhé, nghe chưa.

Chúng mình sẽ bắt giữ trời xanh bằng phong ba và cướp phá không gian khi cùng nhau ùa chạy.

Tiếng cười bồng bềnh trôi trong khoảng không như bọt sóng dập dờn trên mặt nước tràn mênh mông.

Này, anh em ơi, ta hãy tiêu hoang sáng nay bằng những bài ca vu vơ, tầm phào, nghe chưa.

(Bài số 84, tập Người Làm Vườn –  Đỗ Khánh Hoan dịch)

Hòa hợp để cộng hưởng tình nhân loại, xóa bỏ lòng thù hận, biết yêu những khoảnh khắc ngắn ngủi của đời người, chia sẻ cùng nhau, “vui lên mà sống” cho trọn kiếp người:

Chẳng ai sống trên đời kiếp kiếp

Chẳng cái gì vĩnh viễn không phai

Này, người anh em, hãy nhớ kỹ điều đó và vui lên mà sống

Đời ta sống đâu phải gánh nặng duy nhất từ xưa để lại

Đường ta đi đâu phải cuộc hành trình đơn độc dài vô tận, vô cùng

Một thi nhân chẳng phải viết bài ca trường cửu

Hoa nở rồi tàn, nhưng ai đó đã cài hoa lên áo

Cũng chẳng cần khóc thương hoa mãi mãi

Này, người anh em, hãy nhớ kỹ điều đó và vui lên mà sống...

Đời ta hăm hở ước vọng thiết tha

vì thời gian sẽ điểm giờ vĩnh biệt

Này, người anh em, hãy nhớ kỹ điều đó và vui lên mà sống.

(Tâm tình hiến dâng  – Đỗ Khánh Hoan dịch)

Thời đại ông, sự cai trị của ngoại bang và cường quyền ở Ấn Độ, đàn áp, bức hại đời sống dân lành, gây phẫn nộ, tạo ra làn sóng yêu nước gắn liền với cuộc đấu tranh chống thực dân Anh, do Mahatma Gandhi lãnh đạo, đang lan rộng và quyết liệt. Thế lực hung hăng, kiêu hãnh, dày xéo, dẫm đạp lên những thân phận yếu đuối, hèn mọn; nhưng với trái tim bao dung trọn vẹn, nhà thơ sẵn sàng dung thứ, bởi ông cho rằng đó là ngày của họ; ông đứng chung cùng những kẻ thấp hèn đã từng chịu khổ đau và chia sẻ niềm tin tuyệt đối: một ngày kia những quyền lực tham lam sẽ lụi tàn không thể khác:

Những kẻ đi trên đường kiêu hãnh,

xéo dưới chân mình những cuộc đòi hèn mọn,

Và dùng những vết chân đẫm máu

phủ lên màu xanh mát mẻ của đất tươi.

Chúa ơi, xin hãy để cho họ cười vui

Và cảm tạ ơn người,

Bởi đó là ngày của họ.

Nhưng còn tôi,tôi cảm tạ ơn người

đã cho số phận tôi cùng chung với kẻ thấp hèn

đã từng chịu khổ đau

và mang cả gánh nặng cường quyền

và phải giấu mặt đi

bó nghẹn lời mình trong bóng tối.

Bởi từng mạch máu đau thương của họ

Đã đập trong đêm sâu bí ẩn của Người,

Và mỗi lời thóa mạ đều đã được thu vào

Trong sự lặng im to lớn của Người,

và ngày mai là của họ

Hởi Vầng Dương, hãy mọc lên

trên những trái tim chảy máu

đang nở thành hoa của buổi sớm mai;

Và ánh lửa truy hoan của ngọn đuốc kiêu căng

sẽ lụi đi thành một đám tro tàn.

(Lễ tạ ơn – Đông Hồ dịch)

Tâm tình dào dạt, luôn hướng đến tương lai tươi đẹp, viên mãn, ông dự cảm một “Thiên đường” nơi trần gian sẽ được tạo dựng, khi tình yêu và nỗi khao khát trong ta trỗi dậy:

Thiên đường là đâu? Con hỏi cha.

Các nhà hiền triết bảo chúng ta thiên đường ở ngoài biên giới của sống và chết, nó không bị lay động bởi nhịp điệu của ngày và đêm, nó không ở nơi trái đất này.

Nhưng nhà thơ biết rằng nỗi khao khát vô tận của thiên đường là thời gian và khoảng không, và nó luôn khao khát được sinh ra trong cát bụi tốt tươi.

Thiên đường ở trong cơ thể ngọt ngào của con, con ơi, ở trong trái tim thổn thức của con.

Biển cả rung trống hân hoan, những bông hoa nhón chân để hôn con. Và thiên đường được sinh ra trong con, ở trong vòng tay của mẹ – cát bụi.

(Thiên đường là đâu – Vũ Hoàng Linh dịch)

Có bao nhiêu người trong chúng ta đã từng suy tư về một “Thiên đường” như ông? Nhưng, chắc rằng loài người chưa bao giờ xa rời lý tưởng và ước vọng thiêng liêng của mình. Đời là một chuỗi mộng mơ dài theo tháng năm; mà lý tưởng... chỉ có thể trở thành hiện thực, khi cái đẹp bản thể của mỗi con người được phát lộ. Dù sao chăng nữa, hãy tin ở sự huyền nhiệm để chúc phúc cho nhau. Và, “Biên Niên Sử Tình Yêu” đã khắc ghi chân dung Tagor đẹp rạng ngời, nâng ly rượu đượm nồng hương thơm ngây ngất tình người dâng tặng cho nhân loại, không thể nào phôi pha:

Ngày tử thần đến gõ cửa nhà ngươi.

ngươi sẽ có gì để hiến?

Ôi, tôi sẽ đặt trước mặt người khách ấy

cái ly đời đầy ắp của tôi –

Tôi sẽ không bao giờ

để cho người, tay trắng ra đi.

(Thơ Dâng, trích từ Tuyển tập thơ Tagore, bài số 090  – Đào Xuân Quý dịch)

Tagor bộc trực khẳng khái; khí phách lồng lộng, ung dung; thổ lộ tất cả sự hồn nhiên, hăm hở, can trường, hào sảng, trìu mến với “Nghiệp Yêu”. Gói ghém tâm tư giản dị trong vinh hiển đời mình: Cõi đời ơi khi tôi đã chết rồi – Thì trong cõi vắng lặng của người – Chỉ một lời này còn lại – Tôi đã từng yêu. (Những con chim bay lạc, bài số 277 – Đào Xuân Qúy dịch)

Ôi đẹp làm sao, một cuộc Người trọn vẹn của sự tận hiến, cung hiến trái tim mình cho thơ, cho tình yêu phụng sự cõi đời trầm luân khổ ải.

Tình yêu – nguồn thi hứng vô tận của loài người. Tình yêu là phương tiện cho những ai muốn dấn thân trên hành trình vượt qua bao nhọc nhằn, truân chuyên đầy thử thách, cám dỗ, để tìm về hạnh ngộ cái tôi bản nguyên của mình. Victor Hugo đã từng trải nghiệm:“Với phân tích cuối cùng, tình yêu là cuộc sống. Tình yêu không bao giờ thất bại và cuộc sống không bao giờ thất bại chừng nào còn có tình yêu”. Và tình yêu mãi mãi nối kết linh thông từ muôn vạn kiếp, chưa hề cách biệt với đời. Chỉ có tình yêu là nguồn năng lượng thiêng liêng nuôi dưỡng cõi giới này; chỉ có tình yêu xoa dịu những nỗi đau nơi trần thế. Tình yêu là phép màu. Tình yêu hấp dẫn cả Thánh Thiên và Tục lụy. Tình yêu sẽ cứu khổ chúng ta khỏi đau thương, đớn hèn và tha hoá. Tình yêu đem lại hòa hợp với thế giới, với vũ trụ bao la. Tình yêu ban cho sự bất tử của con người. Tình yêu là con đường hướng về giải thóat. Làm sao có thể có đủ ngôn từ trên thế gian này để mà ngợi ca tất cả những vẻ đẹp và sự hy sinh cho tình yêu của đời đời kiếp kiếp những con người đã từng đến Địa cầu này dâng hiến nguồn năng lượng dào dạt yêu của mình cho nhân loại. Hãy ngẫm nghĩ mà soi: ai trong chúng ta chẳng có trữ lượng yêu chất chứa trong lòng! Nhà thơ tiên tri Kahlil Gibran -(Liban) tin rằng: Con người với Tình yêu, có khả năng thể hiện mọi phẩm hạnh của Thần linh (*). Thế gian được kiến tạo trong tình yêu sẽ đơm hoa kết trái, thăng hoa vô cùng tận của kiếp người. 

Thơ Tagor linh thiêng từng con chữ; những vần thơ trác tuyệt, thuần khiết, cao thượng như những lời kinh nguyện thiết tha yêu thương con người đến kiệt cùng. Nhà thơ kính tín, đĩnh đạc, hiên ngang xông pha trong trận địa chữ để réo gọi lương tri con người luôn tỉnh thức..., thể hiện quyền được sống trong hòa bình, hạnh phúc; quyền được bình đẳng, tự do trong muôn trùng những nỗi phiền muộn của sự khốn cùng. Thơ ông là hiện thể của ký ức yêu chưa bao giờ phai nhạt trong tâm thức con người; gây men xúc tác, dẫn truyền chất “Yêu nồng nàn” cho hậu duệ của tổ tiên nhân loại.

Tagor là chứng nhân cho MINH TRIẾT TÌNH YÊU, mang thiên chức NGHỆ SĨ THƠ / NGHỆ SĨ YÊU, hiến tặng sứ mệnh thi ca cho cuộc HÒA MẠNG TÌNH YÊU lớn lao.

Những lời nhắn gửi sau cùng tràn đầy luyến ái; tiên tri sự bất tử của tình yêu chất ngất, thấm đẫm… TAGORE:

Bạn đọc ơi, bạn là ai, mà sẽ đọc thơ tôi một trăm năm sau nữa? Tôi không sao có thể gửi đến bạn chỉ một đoá thôi trong vườn hoa phong phú của mùa xuân. Và chỉ một ánh thôi của đám mây vàng rực xa xôi.

(Người làm vườn, bài số 85 – Đào Xuân Quý dịch).

Rabindranath Tagor – Một hồn thơ mẫn tuệ – Thiên sứ tình yêu, được ân sủng của Thượng Đế.

Rabindranath Tagor khiến nhiều người trên thế giới ngưỡng vọng, kính yêu.

Thơ Tagore được dịch ra rất nhiều ngôn ngữ, lan tỏa vô cùng... Ông đã đi nhiều nơi trên thế giới, mặc định, phơi lộ TRÁI TIM CHÂN THÀNH, LỘNG LẪY, CHÍ THIỆN  – TRÁI TIM TÌNH YÊU RABINDRANATH TAGORE.

(*) Sách Vườn ngôn sứ & Thần linh trần thế - Nguyễn Ước dịch

(Viết tặng các bạn trẻ. Chúng ta vẫn còn có hy vọng nhận được giải thưởng Nobel văn học không nhỉ? Có đấy. Khi tình yêu trong ta đủ đầy như Ông. Rất hy vọng ở các bạn!)

Dang Ngoc Van