Cổ Học Tinh Hoa - Sách Lưu Hương Liệt Nữ Truyện
NGHĨA CẢ, TÌNH RIÊNG
Nước Tề đánh nước Lỗ.
Viên tướng dẫn đoàn quân,
Khi vượt qua biên giới,
Thấy một bà nông dân
Đang bỏ chạy lên núi
Cùng nhiều người như bà.
Tay trái bế xộc xệch
Một đứa trẻ lên ba.
Còn tay phải thì dắt
Một đứa khác, lên năm.
Nó vừa chạy vừa khóc,
Mặt và mũi sưng bầm.
Khi thấy giặc gần quá,
Bà bỏ đứa bé hơn
Rồi ôm đứa lớn chạy,
Để mặc nó khóc hờn.
Viên tướng quân xâm lược
Ra lệnh cho bắt bà,
Hỏi về hai đứa trẻ
Lên năm và lên ba.
Bà kia đáp: “Đứa nhỏ
Là con trai của tôi.
Còn đứa lớn, năm tuổi,
Là con của anh tôi”.
“Thế thì kỳ lạ thật.
Sao bà bỏ con mình,
Sẵn sàng mặc nó chết
Để cứu con người anh?”
“Vì con tôi, tuy xót,
Nhưng chỉ là tình riêng.
Con anh tôi - nghĩa cả.
Mà nghĩa là thiêng liêng.
Nên tôi đành đứt ruột
Bỏ đứa con của mình
Để tránh khỏi tiếng xấu
Sống bất nghĩa với anh”.
Viên tướng nghe, lưỡng lự,
Rồi tâu với vua Tề:
“Chưa thể đánh nước Lỗ,
Mà nên rút quân về.
Vì hiện giờ ở Lỗ
Đạo nghĩa cao hơn ta.
Không chỉ quan, thậm chí
Cả những mụ đàn bà”.
Vua Tề cho là phải,
Bèn lệnh rút quân ngay.
Sau vua Lỗ biết chuyện
Ban thưởng cho bà này
Một trăm tấm lụa đẹp,
Kèm theo một ít tiền
Và một tấm trướng đẹp
Thêu hai chữ Nghĩa Hiền.